Gniazdo procesora (ang. CPU socket lub CPU slot) jest to rodzaj złącza znajdującego się na płycie głównej; pełni ono rolę interfejsu pomiędzy procesorem a pozostałymi elementami systemu komputerowego umożliwiając jego współpracę z systemem za pośrednictwem odpowiednich magistrali i układów znajdujących się na płycie głównej.
Na każdej płycie głównej musi być przynajmniej jedno takie gniazdo; determinuje ono rodzaj procesora, jaki jest przez nią obsługiwany.
Producenci wyposażają swoje płyty w różne wersje gniazd umożliwiających zastosowanie jednego z dostępnych procesorów, przy czym rodzaj procesora często zależy również od zainstalowanego na płycie chipsetu. Dla procesorów Pentium i jego poprzedników stosowano jednakowe podstawki, jednak począwszy od procesora Pentium II, zaczęto projektować inne, zależnie od producenta.
Typ gniazda dla procesora musi być zgodny z określonym procesorem. Dla danego typu gniazda charakterystyczny jest kształt, napięcie rdzenia, prędkość magistrali systemowej oraz inne cechy. Na przykład Slot 1 – Celeron, Pentium II, Pentium III.
W pierwszych płytach głównych procesory były wlutowane, ale z powodu coraz większej oferty procesorów i ich nieustannie zmieniającej się budowy pojawiły się gniazda, które umożliwiły dopasowanie budowy płyty oraz jej możliwości do potrzeb danego użytkownika. W efekcie użytkownik chcąc wymienić procesor na procesor innej firmy, musi wymieniać całą płytę główną.
Najczęściej obecnie spotykanym gniazdem montowanym na płytach głównych jest gniazdo typu ZIF. Gniazda te umożliwiają łatwą instalację procesora bez użycia siły, wyposażone są bowiem w małą dźwigienkę, służącą do zaciskania lub poluzowania znajdującego się w gnieździe procesora. Mikroprocesory posiadają piny, dzięki którym mogą zostać zamontowywane w gnieździe. Należy bardzo uważać przy umieszczaniu mikroprocesora w podstawce, gdyż zgięcie wyprowadzeń może trwale uszkodzić mikroprocesor.
Jakie typy gniazd procesorów można spotkać na płytach głównych?
Do różnych typów procesorów stosuje się różne gniazda .Gniazdo procesora to rodzaj złącza na płycie głównej komputera, w którym umieszczony jest procesor. W zależności od rodzaju obudowy procesora wykorzystuje sie następujące typy gniazd: Slot, Socket , LGA.
Jakie gniazda mają procesory AMD?
- Socket 5 - AMD K5.
- Socket 7 - AMD K6.
- Super Socket 7 - AMD K6-2, AMD K6-III.
- Socket 462 (zwany także Socket A) - AMD Athlon, Duron, Athlon XP, Athlon XP-M, Athlon MP, i Sempron.
- Socket 463 (zwany także Socket NexGen) - NexGen Nx586.
- Socket 563 - AMD Athlon XP-M (µ-PGA Socket).
- Socket 754 - AMD Athlon 64, Sempron, Turion 64. Obsługa pojedynczego kanału pamięci DDR-SDRAM, tzw. single-channel.
- Socket 939 - AMD Athlon 64, Athlon 64 FX, Athlon 64 X2, Sempron, Turion 64, Opteron (seria 100). Obsługa podwójnego kanału pamięci DDR-SDRAM, tzw. dual-channel.
- Socket 940 - AMD Opteron (seria 100, 200, 800), Athlon 64 FX. Obsługa podwójnego kanału pamięci DDR-SDRAM, tzw. dual-channel.
- Socket 1207 (zwane także Socket F) - Supports AMD Opteron (seria 200, 800). Zastąpił Socket 940. Obsługa dual-channel DDR2-SDRAM.
- Socket AM2 - AMD Athlon 64 FX, Athlon 64 X2, Sempron, Turion 64, Opteron (seria 100). Obsługa dual-channel DDR2-SDRAM. Posiada 940 pinów.
- Socket AM2+ - AMD Athlon X2, Athlon X3, Athlon X4, Phenom X2, Phenom X3, Phenom X4, Sempron, Phenom II. Obsługa dual-channel DDR2-SDRAM, oraz Obsługa dual-channel DDR3-SDRAM iHyperTransport 3 z mniejszym zapotrzebowaniem na energię. Posiada 940 pinów.
- Socket AM3 - gniazdo pod procesor AMD, charakteryzujący się obsługą dual-channel DDR3-SDRAM, oraz HyperTransport 3. Phenom II X2, Phenom X3, Phenom X4, Phenom X6, Athlon II X2, Athlon X3,Athlon X4, Sempron.
- Socket FM1 - gniazdo pod procesor AMD Vision z nowej serii APU, wykonany w w 32 nanometrowym procesie produkcyjnym. Układ stanowi połączenie tradycyjnego procesora x86 oraz procesora graficznego w jednym kawałku krzemu. AMD A6 X4, AMD A8 X4
- Socket AM3+ - najnowsze gniazdo pod procesor AMD, umożliwiające instalacje najnowszych procesorów z architektury Bulldozer.
Socket S1 - gniazdo na platformy mobilne, z obsługą dual-channel DDR2-SDRAM.
